Welk recht is van toepassing op alimentatie?

alimentatie-welk-recht

Wanneer is internationaal recht aan de orde?
Dat is het geval zodra in een zaak buitenlandse factoren aanwezig zijn die van invloed zijn op de bepaling van de eventuele toekenning en de hoogte van de alimentatie. In dat geval gaat internationaal familierecht een rol spelen.

Wat zijn de gevolgen als sprake is van internationaal recht?
Op basis van internationale wetgeving wordt bepaald welk recht van toepassing is. De internationale wetgeving bepaalt dus welk recht de bevoegde rechtbank moet toepassen.

Welke internationale regels zijn van toepassing als het gaat om alimentatie?
Als sprake is van partner- of kinderalimentatie zijn de Europese Alimentatieverordening en het Haags Protocol van 23 november 2007 van toepassing. In het Protocol is beschreven welk recht wanneer van toepassing is.

Hoofdregel partner- en kinderalimentatie
Uitgangspunt volgens het Protocol is dat het toepasselijk recht het recht is van het land van de gewone verblijfplaats van de alimentatiegerechtigde, dus van degene die de alimentatie ontvangt. Voorbeeld: als een Franse vrouw die recht heeft op alimentatie vlak voor de scheiding in Nederland is gaan wonen, dan is Nederlands recht van toepassing (ongeacht de woonplaats of de nationaliteit van de man). Deze hoofdregel geldt voor alle vormen van alimentatie.

Uitzondering partneralimentatie
Voor partneralimentatie is er een uitzondering gemaakt in het Verdrag. Dit artikel bepaalt dat de hoofdregel niet van toepassing is indien een van de partijen zich tegen deze hoofdregel verzet en het recht van een andere staat, in het bijzonder de staat van de laatste gemeenschappelijke verblijfplaats, nauwer met het huwelijk is verbonden. In dat geval is het recht van die andere staat van toepassing.

Dit artikel moet er voor zorgen dat de in het voorbeeld genoemde Franse vrouw niet bewust in Nederland is gaan wonen om aanspraak te maken op een hoger bedrag aan alimentatie dan zij in Frankrijk zou krijgen.

Uitzondering kinderalimentatie
Voor kinderalimentatie worden een aantal uitzonderingen op de hoofdregel genoemd. Twee daarvan leiden tot toepassing van het recht van het land waar de alimentatievordering wordt ingesteld (de lex fori), de derde tot toepassing van het gemeenschappelijke nationale recht.

De lex fori is van toepassing a. als het aangewezen recht de alimentatiegerechtigde geen alimentatie oplevert (deze situatie doet zich voor indien een in Nederland woonachtig Frans kind naar Nederlands recht geen recht zou hebben op alimentatie. Zodra er door of namens het kind een procedure in Frankrijk wordt gestart zou in dat geval Frans recht van toepassing zijn en is er waarschijnlijk wel recht op kinderalimentatie), of b. als de alimentatiegerechtigde procedeert in het woonland van de alimentatieplichtige (dus als het Franse kind in Frankrijk een procedure start omdat de alimentatieplichtige vader daar woont. Ook dan is Frans recht van toepassing).

Het gemeenschappelijke nationale recht is van toepassing indien noch de lex fori noch de gewone verblijfplaats van de alimentatiegerechtigde een recht op levensonderhoud erkent.

Zelf het toepasselijk recht aanwijzen
Het protocol biedt partijen tot slot een beperkte mogelijkheid om het toepasselijk recht zelf aan te wijzen.

Op grond van artikel 7 van het protocol kunnen de alimentatiegerechtigde en de alimentatieplichtige voor een specifieke procedure in een bepaalde staat, uitdrukkelijk het recht van die staat aanwijzen als het recht dat op de onderhoudsverplichting van toepassing is.

Voorbeeld: als in Frankrijk een verzoek is ingediend tot het vaststellen van de partneralimentatie, dan kunnen de in Frankrijk woonachtige man en de in Nederland woonachtige vrouw ten aanzien van díe procedure schriftelijk overeenkomen dat Frans recht moet worden toegepast.

De rechtskeuzemogelijkheden van art. 8 zijn ruimer. Zo kan de rechtskeuze al op een veel vroeger tijdstip worden gemaakt en kunnen partijen uit verschillende rechtsstelsels kiezen (dus niet alleen uit de in artikel 7 genoemde lex fori). Daar staat tegenover dat art. 8 – in tegenstelling tot art. 7 – geen rechtskeuze toestaat ter zake van kinderalimentatie.

Indien je een rechtskeuze maakt voor een toepasselijk rechtsstelsel dient je je vooraf goed te laten adviseren over de gevolgen die dit met zich mee kan brengen.

Heb je vragen over (internationale) partneralimentatie of over het opnemen van alimentatie in je convenant? Of wil je de alimentatie door ons laten berekenen? Neem dan contact met ons op. Bel of mail ons gerust. Of start een chat.